به گزارش ستاد خبری دومین هفته علمی تمدن نوین اسلامی، جمعی از مسئولان کمیسیون های تخصصی دومین هفته علمی «تمدن نوین اسلامی» با حضور در بنیاد بین المللی علوم وحیانی اسراء با آیت الله العظمی جوادی آملی دیدار کردند.

دین به جز اسلام نیست

آیت الله جوادی آملی در این دیدار در سخنانی به تبیین ظرفیت های گسترده اسلام در تمدن سازی پرداخت و بیان کرد: دین به جز اسلام نیست و منظور از اسلام همان دینی است که خداوند از ابتدا در مقابل کفر و الحاد ترسیم کرده است که هم ثابت است و هم باقی، و هر تمدنی در جهان به وجود آمده از برکت همین اسلام پدید آمده است؛ تمدن یونان ریشه در پیام توحیدی حضرت ابراهیم دارد و دیگر تمدن های بشری نیز به همین صورت، ریشه خود را از معارف دینی گرفته اند.

انسان نه تنها با دیگر انسانها، بلکه با کل جهان خلقت و هر آنچه در زمین و آسمان است در ارتباط است و تمدن اسلامی متوجه همه ارتباطات انسانی است چرا که ما تا پاسخ این سه پرسش را که «انسان چیست؟»، «جهان چیست؟» و «ارتباط انسان با جهان چگونه است؟» را ندانیم ، نمی توانیم تمدنی داشته باشیم و تمدن سازی کنیم

وی ادامه داد: خداوند، به بشری که در ابتدا حتی نمی دانست چگونه مرده خود را دفن کند به وسیله کتاب و حکمت، معارف عقلی و نقلی آموخت و به این وسیله او را هدایت کرد. از طرف دیگر خداوند، بشر را به صورت لوح نانوشته خلق نکرده است بلکه سرمایه اولیه را به بشر داده و انبیاء را فرستاده تا آن را تکمیل و شکوفا سازند، پس انسان با ظرفیت مناسبی برای هدایت و ایجاد تمدن آفریده شده است.

آیت الله جوادی آملی افزود: مطلب دیگر آن است که انسان نه تنها با دیگر انسانها، بلکه با کل جهان خلقت و هر آنچه در زمین و آسمان است در ارتباط است و تمدن اسلامی متوجه همه ارتباطات انسانی است چرا که ما تا پاسخ این سه پرسش را که «انسان چیست؟»، «جهان چیست؟» و «ارتباط انسان با جهان چگونه است؟» را ندانیم ، نمی توانیم تمدنی داشته باشیم و تمدن سازی کنیم.

نقد مبنای اندیشه ای تمدن غرب

وی با نقد مبنای اندیشه ای تمدن غرب اظهارکرد: دو غده در تفکر غرب وجود دارد و آنچه غرب را گرفتار کرده همین دو غده است؛ یکی انکار معاد و دیگری انکار تجرد روح؛ یعنی آنها فکر می کنند انسان بعد از مرگ تمام می شود و حساب و کتابی در کار نیست! این نوع تفکر، که انسان را تنها یک حیوان ناطق می داند محصولی جز جنگ جهانی اول و دوم و جنگهای نیابتی امروزه ندارد.

این استاد برجسته حوزه خاطرنشان کرد: دین، اولین اقدامی که در حوزه تمدن سازی صورت داده، این است که انسان و جهان را تعریف نموده است؛ می فرماید انسان و جهان به ابدیت ختم می شوند و انسان آنقدر ظرفیت دارد که می تواند مظهر اسماء الهی باشد. دین می گوید انسان در مصاف با مرگ، مرگ را می میراند نه اینکه بمیرد، این آن تفکری است که می تواند تمدن ایجاد کند.

خداوند وقتی به انسان، علماً و عملاً متمدن بودن را آموخت که به او فهماند، اولاً انسان موجودی ابدی است و ثانیاً در برابر همه گفتار و کردار خود مسئول است و باید پاسخگو باشد. باور انسان به تعهدی که نسبت به خداوند دارد زمینه ساز حقیقی ایجاد تمدن است!

جوادی آملی با بیان مثالی در خصوص تمدن حقیقی مد نظر اسلام، اظهار داشت: کمک به فقیر، مصداق تمدن نیست؛ در حقیقت، فقر را از بین بردن تمدن است نه فقط به فقرا کمک کردن. در همه کشورهای دنیا نهادها و سازمان هایی برای کمک به فقرا وجود دارد، کمک به فقیر یک امر عاطفی عادی است، در حالی که مشخصه تمدن را حضرت امیر علیه السلام مشخص کرده است و فرموده ما باید گردن فقر را بزنیم. و این مهم با تولید و اشتغال و همچنین با رعایت عدالت امکان پذیر است، این معارف است که می تواند تمدن ایجاد کند. 

این مفسر قرآن با بیان این مطلب که تنها اسلام ناب و حقیقی می تواند تمدن حقیقی نیز به وجود بیاورد، بیان کرد: خداوند وقتی به انسان، علماً و عملاً متمدن بودن را آموخت که به او فهماند، اولاً انسان موجودی ابدی است و ثانیاً در برابر همه گفتار و کردار خود مسئول است و باید پاسخگو باشد. باور انسان به تعهدی که نسبت به خداوند دارد زمینه ساز حقیقی ایجاد تمدن است.

وی تاکید کرد: انسان این ظرفیت را دارد که در پرتو معارف اسلامی فرشته گونه تربیت شود و رفتار کند که نمونه این رفتار فرشته گونه را در دوران دفاع مقدس و پایبندی و عدم نقض قطعنامه بعد از آن دوران می توان مشاهده کرد، همچنین سلوک رفتاری جانبازان به جای مانده از آن دوران که با همه مشقت ها، در همه حال باز هم شاکر خدا هستند، مصداق رفتار فرشته گونه است؛ و همین است که ملائکه نسبت به برخی از انسانها خضوع دارند و پس از مرگ از آنها استقبال و آنها را مشایعت می کنند، این یاء «من روحی» که در خطاب خداوند به انسان می فرماید: «نفخت فیه من روحی»، این ظرفیت را به انسان می دهد که به این مقام بالا دست پیدا کند و در سایه علم و عقلانیت، تمدن نوین ایجاد کند و ظرفیت های خود را شکوفا سازد.

وی با اشاره به نامه حضرت امیر علیه السلام به مالک اشتر ابراز کرد: همان گونه که نماز ستون دین است و خداوند حکیمانه می فرماید باید این ستون را اقامه کرد، طبق بیان حضرت امیر(ع)، مردم ستون دین هستند و لذا باید این ستون را با عقل و عدل، با یکی بودن ظاهر و باطن، با تولید و اشتغال و ساماندهی نظام بانکی کشور، سراپا نگهداشت.

در پایان این دیدار مجموعه مقالات منتشر شده نخستین هفته علمی تمدن نوین اسلامی به دست آیت الله جوادی آملی رونمایی شد.

انتهای پیام