انقلاب اسلامی بزرگترین فرصت را برای تمدنسازی ما مهیا کرد
به گزارش دبیرخانه هفته علمی تمدن نوین اسلامی، محمدرضا عیوضی استاد دانشگاه شاهد عصر روز گذشته ۲ اسفندماه در مراسم افتتاحیه سومین هفته علمی تمدن نوین اسلامی درباره آینده نگاری راهبردی تمدن نوین اسلامی گفت: تمدن نوین اسلامی از قابلیت های بالایی برخوردار است اما ما چه کاری می توانیم انجام دهیم تا قابلیت های تمدن نوین اسلامی به شکل موثر عینیت بخشیده شود؟ آینده نگاری راهبردی راهی به سوی تمدن نوین اسلامی است.
وی بیان کرد: تمدن نوین اسلامی از سه مولفه و رکن مهم ایجاد شده است: احیای تمدن اسلامی، تمدن سازی و تمدن پروری. این سه رکن در کنار هم تمدن نوین اسلامی را فراهم می آورند. ماهیت تمدن نوین اسلامی را باید در احیای تمدن اسلامی ببینیم. تمدن سازی و متدولوژی، ساخت تمدن است و این مساله را انقلاب اسلامی بوجود آورد. انقلاب اسلامی تمدن ساز بود. تمدن سازی به این معناست که تمدن بتواند به نیازهای مادی و معنوی مردم پاسخ مثبت بدهد تا در سایه آن زندگی مطلوب داشت. مساله سوم تمدن پروری است که این فرآیند بعد از انقلاب اسلامی باید شکل بگیرد.
عیوضی بیان کرد: دو گام در راه تحقق تمدن نوین اسلامی برداشته شده اما چگونه می توان گام سوم را برداشت؟ پاسخ آن در آینده نگاری راهبردی است. انقلاب اسلامی برای تمدن سازی بزرگترین فرصت تاریخی را برای ما مهیا کرد. ما در مرحله تمدن پروری آینده نگاری راهبردی را باید مد نظر قرار دهیم.
وی ادامه داد: یکی از وظایف آینده نگاری راهبردی شناسایی جهت گیری برای آینده است. در این رابطه باید هدف باثباتی داشته باشیم. آینده نگاری راهبردی مجموعه ای را در اختیار ما می گذارد که مسیر را در چارچوب عینی طی کند. تمدن نوین اسلامی در گام سوم نیازمند آینده نگاری راهبردی است.
عیوضی تصریح کرد: برای تحقق تمدن نوین اسلامی باید قدرتها و ضعفهای مان را شناسایی کنیم زیرا در فرآیند تمدن پروری دارای نقش زیادی دارند. اگر مفهوم سیاست و راهبرد را وارد عرصه تمدن نوین اسلامی کنیم همه شامل آینده نگاری راهبردی می شود. از ویژگی های آینده پژوهی این است که ما را آماده می کند تا فرصت های آینده و تهدیدها را شناسایی کنیم.
در ادامه این مراسم حجت الاسلام والمسلمین دکتر محسن الویری استاد دانشگاه باقرالعلوم(ع) در افتتاحیه سومین هفته علمی تمدن نوین اسلامی درباره امکان تمدن نوین اسلامی گفت: اگر در آغاز وجود مساله تمدن نوین اسلامی سرمایه ما در قیاس با جهان عرب کم بود اما اکنون می توانیم امید داشته باشیم که غنای علمی ما به درجه ای برسد که بتوانیم در تعامل هم افزا با پیکره امت اسلامی گام های جدی برای تحقق تمدن اسلامی برداریم.
وی بیان کرد: پرسش جدی در زمینه امکان و وقوع تمدن وجود دارد که آیا اساسا تحقق چنین مساله امکانپذیر است یا خیر؟ یک بعد از این پرسش مربوط به عالم اثبات است. در عالم اثبات مباحث درونی و بیرونی جامعه اسلامی هم مطرح می شود. اگر امت اسلامی دارای همه شرایط تحقق تمدن اسلامی باشد، شرایط جهانی هم باید مهیا باشد و این مساله ای ایجابی است.
الویری افزود: پرسش دیگری مطرح می شود که آیا نظام فکری که تجربه تمدنی را داشته است می تواند مجددا تمدنی را بوجود بیاورد؟ اسلام تمدن بشری را عرضه کرده است اما آن تمدن با شکوه گذشته اکنون وجود ندارد. با این حال آیا نظام اندیشه ای اسلام امکان زایش مجدد از آن نظام فکری را دارد یا خیر؟
وی ادامه داد: اگر پاسخ ما به این سوال منفی بود، امکان تحقق تمدن نوین اسلامی منتفی می شود اما اگر پاسخ مثبت باشد، شرایط را در عالم بیرونی بررسی کنیم. پاسخ این پرسش رهین این است که نظام اندیشه ای که توانمندی خود را حفظ کرده است، اگر امکان داشته باشد که الگوی عینی و تحقق پذیر برای زیست جمعی ارائه دهد، آن نظام فکری قابلیت تمدن سازی دارد.
الویری بیان کرد: دستگاه فکری تمدن ساز، دستگاهی است که در ساحت نظر و عمل قابلیت داشته باشد و در ساحت نظر به پرسش های مهم پاسخگو باشد و مبتنی بر دستگاه نظری دستگاه عملی هم عرضه کند و الگو برای زیست جمعی ارائه دهد. در چنین حالتی می تواند پیشرفت آفرین باشد و از آن طریق تمدن ساز باشد.
وی اضافه کرد: دستگاه فکری اسلامی ثبات و دوام خود را حفظ کرده و امکان بازخوانی آن فراهم است. این دو ویژگی درتمدن های غربی هم وجود دارد.
الویری با بیان اینکه امکان بازخوانی اندیشه دینی اسلامی وجود دارد، گفت: این اندیشه در مراجعات مکرر حرف های تازه ای داشته است و در عمل هم برای ما احراز شده است. این نظام فکری الگوی زیست ویژه هم برای ما ارائه می کند. بنابراین می تواند نظام فکری اسلامی در متن قرار بگیرد و حرف های تازه بزند. بنابراین بر اساس نظری در عالم ثبوت امکان تحقق تمدن نوین اسلامی وجود دارد.
انتهای پیام/