گزارشی کوتاه از همایش «آینده نگاری تمدن نوین اسلامی» در دانشگاه امام خمینی(ره) قزوین
همایش «آینده نگاری تمدن اسلامی» با حضور آیتالله عبدالکریم عابدینی نماینده ولی فقیه در استان قزوین و جمعی از اساتید دانشگاه، پژوهشگران، دانشجویان و علاقه مندان، روز گذشته ۳۰ آذر ماه در دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) قزوین برگزار شد.
تمدن نوین اسلامی در شکلگیری نظام جهانی بسیار تأثیرگذار است
دکتر محمد رضا دهشیری استادیار دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه در این همایش با یادآوری نقش تمدن اسلامی در نظام جهانی گفت: در دنیای امروز نیروها و سیاستهای جهانی در برابر سیاستهای ملیگرایی قرار گرفته است یا به نوعی با سکولاریسم در برابر دینگرایی و جهان واقعی روبهرو هستیم، افزود: آینده نظام جهانی در حال حاضر به سمت جریانهای به ظاهر مخالف پیش میرود که وجود چنین امری نشانی از زمینههای تأثیرگذار نظام جهانی است.
وی افزود: تمدن نوین اسلامی میتواند با ارائه رویکرد چند سطحی و همه جانبه، میزان تأثیرگذاری را در نظام جدید به همراه داشته باشد چراکه این تمدن بسیار نقشآفرین در دنیای امروز است.
دهشیری در پایان سخنان خود گفت: پذیرش اشتراکهای بین جوامع در عین به حق بودن آن و توجه به معناگرایی در برابر مادیگرایی، دینگرایی از رویکردهای مورد توجه تمدن نوین اسلامی است.تمدن نوین اسلامی در بخشهای مختلفی از قبیل تصویرسازی، حرکتسازی و جریانسازی فضاهای موجود جامعه و نیز فضاهای مجازی میپردازد و در مدیریت زمان و گفتار تأثیرگذار است.
اقتصاد سیاسی در اسلام مبتنی بر فطرت انسان است
دکتر روحالله بیات دانشیار دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) از دیگر سخنرانان ین همایش با اشاره به جایگاه فرهنگ و تمدن اسلامی در میان اندیشمندان جهان گفت: زمانی که به عبارت تمدن اشاره میشود، نمودهای علمی آن مورد توجه است، از این رو متفکران اسلامی، ویژگیهای گوناگونی را برای تمدن نوین اسلامی برشمردهاند که دستیابی به آنها، به رشد و توسعه جامعه خواهد انجامید.
روح الله بیات افزود: امروزه بحران اخلاق، چالش اصلی اقتصاد سیاسی است در حالی که نگاه متفکران اسلامی به علم اقتصاد و استفاده از آن در ساخت تمدن نوین اسلامی، مشابه ایدئولوژیهای غربی نیست، بلکه باید به گونهای عمل شود تا با یک چشمانداز واقعی و قابل دستیابی به اهداف مورد نظر، دست یافت. اگر بخواهیم به اقتصاد برگرفته از آموزههای دین اسلام توجه کنیم باید به چهار ویژگی از جمله توحیدی نمودن اقتصاد، فلسفه، تعلیم و تربیت و گسترش عدالت به عنوان ویژگیهای اصلی اقتصاد اسلامی توجه و پرداخته شود.
یک دین و تمدن واحد وجود دارد
آیتالله عبدالکریم عابدینی نماینده ولی فقیه در استان قزوین در ادامه این همایش گفت: چشمانداز نگاه و دیدگاه دینی در تمدن اسلامی در دو دیدگاه فردی و جمعی تعریف میشود؛ در نگاه فردی خداوند ویژگیهای انسان ایدهآل را انسانی مدیرانه تعریف کرده است که باید صاحب حیات طیبه باشد. آرامش و امنیت از مقولههای تأثیرگذار در تمدن اسلامی است.
همچنین وی افزود: در دیدگاه اسلامی نسبت به تمدن نوین اسلامی باید توجه کنیم که یک دین و تمدن واحد وجود دارد و امری که از خداوند فاصله بگیرد به عنوان تمدن تعریف نمیشود. از نظر اسلام و قرآن، یک تمدن برای آیندهنگری داریم که آن تمدن الهی، اسلامی و دینی است که ائمه(ع) به آن اشاره کردهاند.
تمدن اسلامی در حال رقابت با تمدن غرب است
دکتر حاکم قاسمی دانشیار دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) قزوین سخنران بعدی همایش آینده نگاری تمدن نوین اسلامی بود و با اشاره به رقابتهای تمدنی و سناریوهای پیشرو تمدن اسلامی، اعلام کرد: همایش آیندهنگاری و تمدن نوین اسلامی یک بخش از برنامه علمی و سراسری است که از گذشته تا به امروز ادامه دارد.
دانشیار دانشگاه بینالمللی امام خمینی(ره) قزوین گفت: ملیگرایی، مذهبگرایی، محلیگرایی و منطقهگرایی، روند واگرایی و تضعیف همبستگیهای بینالمللی و جهانی و تقویت هویتهای خرد بومی، ملی و محلی از روندهای مؤثر و تأثیرگذار رقابت بین اسلام و غرب است.
وی افزود: در اقدامات تشدید کننده رقابت اسلام و غرب، انقلاب و بیداری اسلامی با جهتگیری نفی اصول، ارزشها و اعتقادات اسلامی و ترویج اصول، ارزشها، و اعتقادات غربی تأثیرگذار است.
قاسمی با اشاره به اقداماتی که میتواند به تحقق سناریوی مرجح کمک کند، گفت: این سناریو در حال حاضر با انجام دادن آن تعارض و تضادی با سناریوی مطلوب ندارد چراکه در صورت تحقق، محتملترین سناریو نیز به سود سناریوی برتر دو تمدن است.
وی سیاستگذاری و برنامهریزی برای تقویت روندهای همکاری و همگرایی دو تمدن اسلام و غرب را آیندهنگاری، راهبرد نگاری برای مقابله با روندهای رقابتزا بین اسلام و غرب و تلاش برای جلوگیری از رقابتها و تنشها عنوان کرد.
برای ظهور یک تمدن جدید آگاهی عمومی لازم است
محمدقلی میناوند استادیار دانشگاه صدا و سیما نیز ضمن یادآوری نقش رسانه در شکلگیری و توسعه تمدن اسلامی، تصریح کرد: در دنیای امروز در کنار ترویج تمدن٬ با یک تهاجم و رویکرد فرهنگی و ظهور اشکال جدید رسانه روبه رو هستیم که این رویکرد در غرب به سمت امور دنیاست٬ در چنین فضایی نمیتوان گفت که تحقق تمدن اسلامی و ایرانی در راستای تولید قدرت و ثروت امکان پذیر باشد.
وی با بیان اینکه تمدن غرب با مشکلاتی روبه رو شده است گفت: تمدن اسلامی باید در بین اکثریت مردم مورد قبول باشد تا اثرگذاری خود را نشان دهد و جریانساز باشد. باید آگاهی و علم چگونگی توانمندسازی مسلمانان عادی در برابر تهاجم فرهنگی را به مخاطبان آموزش داد که سواد رسانهای در این راستا نقش بسیار مهی را ایفا میکند.
استاد دانشکده صدا و سیما در بخش دیگری از سخنرانی اش به گسترش فضای رسانهای در دنیای امروز اشاره کرد و در پایان نیز گفت: علم و آگاهی مخاطب یکی از ابزارهای مهم و مورد نیاز پایهریزی و ظهور یک تمدن جدید است.
انقلاب اسلامی نقطه آغاز تمدن نوین اسلامی است
در پایان این همایش یک روزه که در دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) برگزار شد، دکتر محمد علی شفیعا دانشیار دانشگاه علم و صنعت، با اشاره به آینده نگاری و نحوه اثرگذاری انقلاب اسلامی٬ اظهار کرد: فعالیتهای دنیای امروز به سمت فعالیتهای بخشی سوق یافته است.
شفیعا با بیان اینکه هیچ نهادی بدون تحقیق و توسعه نمیتواند شکل بگیرد و چهار عامل تحولات فناوری بر تمدن نوین اسلامی تأثیرگذار است٬ عنوان کرد: وظیفه خلق کار و کارآفرینی برای دیگران از نمونه عوامل تحولات فناوری بر تمدن نوین اسلامی است.
شفیعا تصریح کرد: سناریوهای مختلفی مبنی بر نقشههای شناختی در راستای اثرگذاری انقلاب و تمدن نوین اسلامی در نظر گرفته شده است که سناریو نوین در سطح منطقه از نمونه این سناریوها است.
وی اضافه کرد: در سناریوی دیگری با عنوان سناریوی محتمل، توسعه تمدن نوین اسلامی با توسعه بسیار بالایی مواجه شده است که این تمدن میتواند ناشی از افزایش نسبتا بالای متغیرهای آزادیخواه باشد.
انتهای پیام/