در آیین اختتامیه هفته تمدن که امروز دوشنبه هفتم دی ماه در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، روسای چهار کمیسیون از مجموعه هفت کمیسیون گزارشهای خود را درباره عملکرد کمیسیون خود را ارائه کردند.

تمدن اسلامی در سایر مناطق اسلامی لایه هایی ایجاد کرده است

حجت الاسلام والمسلمین علی ذوعلم، رئیس کمیسیون مبانی نظری تمدن نوین اسلامی، با اشاره به این موضوع که تمدن اسلامی جزء مهمترین و کلانترین بحثهای مطرح شده در جامعه علمی است، گفت: در این زمینه ۹ مقاله در کمیسیون مبانی نظری تمدن نوین اسلامی پذیرش شد که در چکیده مقالات چاپ شده است.

وی افزود: همچنین مقاله ای با عنوان بازآفرینی تمدن اسلامی در پرتو پایه های چهارگانه ایمان که به تحریر اینجانب درآمده است، مقاله دکتر بابایی در زمینه مصادر تمدن اسلامی، مقاله تجربه تاریخی تالیف دکتر جمشیدی، عدالت و آزادی تمدن ها به تحریر ملیکا حجتی و حسن آیت، نقش آموزه های دینی به تحریر  دوست علی سنچولی و رابطه انسان شناسی بر فلسفه صدرایی به تحریر علی علی شیر، منتشر شده است.

وی ادامه داد: با توجه به اینکه تلاش علمی در این زمینه صورت می گیرد باید مراقب باشیم که جهت گیری خاصی نداشته باشد. با توجه به اینکه بشر در سیر تکاملی وجود دارد و هر چه پیش می رویم با انسان رو به رشد و پیچیدگی بیشتری روبرو می شویم، تمدن اسلامی اثر بخشی بیشتر در سرنوشت بشر دارد، با توجه به اینکه در زمینه تمدن دچار التقاط هستیم. باید تمدن مدنیت را رشد دهیم. بازیابی تمدن اسلامی باید تبیین شود. ما قصد نداریم رجعت به قبل داشته باشیم ولی نمی خواهیم از صفر هم شروع کنیم.

ذوعلم تاکید کرد: سرمایه هایی داریم که باید از آن استفاده کنیم، تمدن اسلامی در سایر مناطق اسلامی لایه هایی ایجاد کرده و شکل داده است، این توانمندی و ظرفیت و عقلانیت که می تواند در سرنوشت جهان موثر باشد. ما باید موضوعات غربی را کنار بگذاریم و مضرات آن را بزداییم و  در مباحث پژوهشی به سرانجام می رسیم.

وی گفت: در مباحث نظری باید به نقد بپردازیم و مبانی را به تولید و بازآفرینی برسانیم. این ارتقا مرتبط به بحث علوم انسانی و نقشی که دارد، می توان تا به مدلی برسیم که الگوی تمدن نوین اسلامی شود و این امر به تدریج باید حاصل شود.

وی با اشاره به پیروزی انقلاب اسلامی که نقطه تحولی برای رشد و پیشرفت اسلام است، گفت: مقابله ما با غرب باید مقابله فکری و تمدنی باشد که ناشی از مبانی نظری متفاوت و نگرش و جهان بینی متفاوت است. ریشه و جوهره تمدن اسلامی، جوهره تهاجمی نیست و نمی تواند باشد بلکه، دعوت به خیر، امر به معروف و نهی از منکر و مقابله با ظالم و دفاع از مظلوم را وظیفه خود می داند.

ذوعلم ابراز کرد: تمدن نوین اسلامی فکر و مباحث عمیقی است که باید به صورت علمی به آن بپردازیم تا مسائل را روشن تر کنیم، امیدواریم به همگرایی اندیشه بین نخبگان برسیم. برای هفته تمدن نوین اسلامی باید جنبه بین المللی در نظر بگیریم زیرا این امر در فضای نخبه جهان مطرح است و ما باید وجوه تمدن اسلامی،مبانی را در دنیا ایجاد کنیم، این هم افزایی باید در جهان اسلام و حتی خارج از جهان اسلام صورت گیرد تا بتوانیم این جریان فرهیخته و ارزشمند را سراغاز جریان فکری و علمی قرار دهیم آغاز برای تمدن مطلوب و جهان مهدوی باشد.

نقش دو دانشگاه در آغاز شکل گیری تمدن نوین اسلامی

در یکی دیگر از کمیسیون ها، دکتر حسین عصاریان نژاد رئیس کمیسیون سیر تکوین تمدن نوین اسلامی، با اشاره به دانشگاههایی چون دانشگاه امام خمینی(ره)، دانشگاه عالی دفاع ملی و غیره، آغاز این امر یعنی تمدن نوین اسلامی را شکل دادند، گفت: در خصوص تمدن نوین اسلامی مفاهیم اساسی به سمت نوسازی و بازیابی امور اولیه می پردازد.

وی گفت: راهبردهای زایش، رویکرد مختلف در اعتلای کارکرد، رویکرد جدید، رویکرد نهادسازی برای علم، دین، رسانه و اخلاق به عنوان آرایه های تمدن را باید تقویت کرد و در بازسازی ها تلاش کرد.

مقالات برتر کمیسیون ظرفیت های موجود برای تمدن اسلامی

حجت الاسلام والمسلمین مهدی ابوطالبی، رییس کمیسیون ظرفیت های موجود برای تمدن اسلامی، در آیین اختتامیه هفته علمی تمدن نوین اسلامی، با اشاره به اینکه این کمیسیون بر اساس این مسئله شکل گرفت که مخالفان این تمدن از ابعاد مختلفی با حرکت به سمت این تمدن مخالفت می کنند، گفت: اصل اینکه اساسا اسلام این ظرفیت را دارد و اینکه اساسا بعد از انقلاب اسلامی هنوز توانسته ایم خودمان یک کشور مطلوب داشته باشیم یا خیر، و سوالات دیگر، در این باب مطرح می شود.

وی در همین باره نتیجه گرفت: بنابراین لازم دیدم که در بحث ظرفیتها در ایجاد تمدن نوین اسلامی به صورت علمی وارد شویم تا بتوانیم هر چه بیشتر نظریات را به صورت کاربردی تر بررسی کنیم.

ابوطالبی ظرفیت های خود دین اسلام، که رکن اصلی تمدن نوین اسلامی است، ظرفیت های تاریخی اسلام و ایران، ظرفیت های جهان اسلام، را جزء موضوعاتی معرفی کرد که در این کمیسیون برنامه ریزی شده است.

وی با بیان اینکه حدود ۱۵ مقاله در این موضوعات نگاشته شده و ۶ مقاله برتر در قالب کرسی های ترویجی، به همراه دو ناقد، به صورت جداگانه از هر هفته از این بعد برگزار خواهد شد، اظهار داشت: ظرفیتهای تمدنی انقلاب اسلامی، نقش انقلاب اسلامی در فعال سازی ظرفیت ها، ظرفیت های تاریخی اسلام برای ظرفیت ها، چیستی و ماهیت فقه تمدن ساز و ظرفیتهای هویتی تشیع برای شکل گیری تمدن اسلامی و ظرفیت های عرفان اسلامی در تحقق تمدن اسلامی، مقالات برتری است که در هفته آینده مورد بررسی جداگانه در جلسات علمی قرار خواهد گرفت.

آینده پژوهی، مطالعات سازمان یافته است

دکتر حاکم قاسمی، رئیس کمیسیون آینده نگاری و آینده پژوهی هفته تمدن نوین اسلامی، در ادامه این نشست، نیز گزارشی از کمیسیون مربوطه خود در مراسم اختتامیه ارائه کرد.

وی با بیان اینکه وقتی صحبت از تمدن نوین اسلامی صحبت می شود، بحث از آینده است و لاجرم مباحث مستقیما با آینده پژوهی ارتباط پیدا می کنند، اظهار داشت: آینده پژوهی، مطالعات سازمان یافته ای است که آینده های محتمل را پیش بینی کرده و با برنامه به سمت آینده مطلوب حرکت می کند.

وی در همین باره اظهار داشت: در بحث تمدن نوین اسلام، نیاز داریم که آینده های محتمل تمدنی را به درستی پیش بینی کرده و تصویر خود را از آینده ترسیم کرده و بعد با آینده نگاری برای ساختن این تمدن تلاش نماییم.

قاسمی با اشاره به اینکه به همین جهت این کمیسیون شکل گرفت، گفت: با توجه به حوزه فعالیت عمدتا تلاش دارد که روندهای کلان تاثیر گذار بر آینده را شناسایی کرده و در عین حال بتواند با آینده نگاری راهکاری های رسیدن به آن آینده مطلوب را ارائه نماید.

وی درباره روند بررسی مقالات در این کمیسیون اظهار داشت: بعد از دریافت مقالات، در آذرماه سه نشست تخصصی در موضوعات آینده نگری تمدن برگزار شد و علاوه بر آن از مجموعه مقالات که رسیده بود، دوازده مقاله برگزیده شد و در دانشگاه قزوین هشت مقاله نیز ارائه شد.

قاسمی در پایان سخنش از برخی مقالات برتر نام برد و گفت: تحلیل گفتمان و ترسیم سناریوهای آینده تمدنی، مبانی آینده پژوهی تمدن نوین اسلامی، رسانه و تمدن نوین اسلامی، کلان روندهای جهانی تاثیرگذار بر تمدن نوین اسلامی و رقابت تمدنی بین جهان اسلام و غرب و سناریوهای پیش روی تمدن نوین اسلامی، برخی از مقالات ارائه شده در این کمیسیون بود.

انتهای پیام/